تغییر باورهای فرهنگی

جنگ نرم که نسبت به جنگ سخت با فراگیری و عمق بیشتری دنبال می شود بیشتر به صورت غیرمستقیم و با چراغ خاموش انجام می گیرد. در حالت مستقیم تغییر باورهای مردم نه تنها نتیجه مطلوبی برای دشمنان ندارد بلکه باعث تقویت و اسجام درونی در میان مردم می شود. آنچه تغییر باورهای فرهنگی مردم را آسانتر می نماید وجود ابزار ها و محصولات فرهنگی است که توان دشمن را در این جنگ نرم افزایش می دهد.  ضمن اینکه مقابله با نقشه های دشمن در تغییر باورهای فرهنگی بسیار سخت تر از تغییر باورهای دینی و سیاسی است چرا که تغییرات فرهنگی ایجاد شده در عرصه فرهنگی در مدت زمان کوتاه قابلیت شناسایی و جلوگیری ندارند. مقام معظم رهبری در بیان تلاش دشمنان برای تغییر در برخی از باور اعتقادی فرمودند:

 

آنها به‌دنبال تأثیرگذاری بر مردم و تغییر طیف وسیعی از باورهای آنان به‌ویژه جوانان و نخبگان هستند که باورهای اعتقادیِ دینی، سیاسی و فرهنگی مردم از جمله این باورها است. مردم ما باورهای اعتقادی درخصوص دین، خانواده، مسئله‌ی «زن و مرد»، استقلال، مقابله با بیگانه، مردم‌سالاری اسلامی و مسائل گوناگون فرهنگی دارند و طرف مقابل تلاش دارد این باورها را دست‌کاری کند و یا تغییر دهد.

 

 

وجود باورهای عمیق و دیرین در فرهنگ مردم باعث ناتوانی دشمن در مقابله با جمهوری اسلامی شده است و دشمن برای مقابله ناچار است در باورهای مردم تغییر ایجاد نماید. وجود خانواده ای مستحکم بر مبنای شرع مقدس اسلام و عرف سنتی مردم مانع بروز یا گسترش ناهنجاری های اجتماعی شده و راه را بر بسیاری از آسیب ها نظیر اعتیاد، روابط نامشروع و تفریحات ناسالم می بندد. کم شدن ارتباطات درون خانواده، عدم رابطه جدی و قوی میان والدین و فرزندان نقاط مطلوبی در خانواده برای دشمن می باشد که مشغول کردن اعضای خانواده به فضای مجازی و تفریحات غربی از جمله ابزارها و روش هایی است که آنان استفاده می کنند. به علاوه رسانه ها و شبکه های ماهواره معارض فرزندان را به دوری از خانواده و همزمان هر کدام از والدین را به دوری از فضای خانواده و عدم لزوم زندگی در فضای خانواده تشویق می کنند.

 

قبح شکنی خیانت مرد و زن و ترویج عشق های مثلثی نمونه دیگری از سمپاشی های رسانه ها برای تضعیف ارتباطات در خانواده و نابودی آن می باشد. بدیهی است خانواده ای با این مختصات دیگر قابلیت مقابله با آسیب های فرهنگی و اجتماعی را نخواهد داشت و این نقطه ای مطلوب برای گردانندگان جنگ نرم بر علیه ج.ا.ا می باشد. مساله زن و مرد محور دیگری از باورهای اعتقادی مردم بود که مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفته است. ایشان در بیانی دیگر فرموده اند: درباره‌ی مسئله‌ی زن در جامعه، اساس مشکل، دو چیز است؛ دو نقطه‌ی اساسی است که اگر درباره‌ی این دو نقطه بشود فکری کرد، طرحی نو در انداخت و کار پیگیر و مستمری انجام داد، میتوان امیدوار بود که در طول زمان - میان‌مدت یا بلندمدت - آن چیزی که امروز میتوان آن را بحران مسئله‌ی زن در دنیا دانست، حل شود. آن دو چیز، یکی عبارت است از نگاه غلط و بد فهمیدن جایگاه زن و شأن زن در جامعه.

 

در جوامع غربی در درجه‌ی اول، و بعد در جوامع دیگر جا افتاده. شأن اجتماعی زن را اینجوری معرفی کردند، اینجوری تعریف کردند: زن به عنوان یک موجودی که مورد انتفاع مرد باید قرار بگیرد. لذا در فرهنگ غربی اگر زن بخواهد در جامعه نمود پیدا کند، شخصیت پیدا کند، حتماً باید از جذابیتهای جنسیِ خودش چیزی را ارائه بدهد. حتّی در مجالس رسمی، نوع پوشش زن باید جوری باشد که برای طرف ذی‌نفع و منتفع - یعنی طرف مرد - چشم‌نواز باشد.( بیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه01 /03/1390). دشمن در جنگ نرم به دنبال بازتعریف جایگاه زن، جایگاه مرد و رابطه میان آن دو می باشد. باور مردم نسبت به جایگاه زن و نقشی که در اجتماع دارد دیگر مانعی است که باعث تکمیل نشدن پازل دشمن در این جنگ نرم می شود. وجود عنصر حیا و عفاف در زن وی را تبدیل به دژی محکم برای نفوذ سایر افراد می نماید بنابراین دشمن می باید این باور را تغییر داده و با شرکت دادن حداکثری زن در جامعه راه را برای اختلاط روزمره بیشتر بین زن و مرد مهیا کرده و با هدایت این ارتباطات به سوی ارتباطات اباهه گرایانه سوق داده است. سریال «کم و بیش قانونی» که در ماه های اخیر از شبکه ماهواره ای من و تو پخش شده است نمونه کوچکی از تلاش جبهه دشمن برای تنزل جایگاه زن در اجتماع داشته باشد.

 

در این فیلم بازیگر نقش اول سریال یک وکیل است که برای رفع خواسته های خود و کسب موفقیت شغلی ناگریز است به خواسته های مشروع و نامشروع اطرافیان تن دهد و مخاطب پس از مشاهده این سریال ضمن همزاد پنداری با شخصیت اصلی داستان تن دادن به امیال و هوس های اطرافیان را به عنوان شرط لازم برای حضور در جامعه می پذیرد. این تلاش در حدی است که مدیر شبکه فارسی علنا عنوان می کند: کاری می کنیم که مردان ایرانی زنان خود را به نمایش بگذارند. از سوی دیگر اشاعه سبک زندگی غربی برای مردان نیز کاملا مشهود است. سبک زندگی غربی، تفریحات غربی و سرگرمی های غربی جایگاه مرد را در اجتماع تغییر می دهد بدین نحو که در این باور، مردان احساس ضرورت برای ازدواج نمی نمایند و در صورت میل به ازدواج آن را به سنین بالا موکول می کنند و این رفتار مردان عدم تشکیل خانواده را دارد در حالی که این مردان برای برطرف کردن نیازهای عاطفی و جنسی خود نا چارند از روش های غیر مشروع استفاده نمایند.

 

اصلی ترین تغییری که دشمن در این جنگ نرم دنبال می کند تغییر در باورهای دینی مردم می باشد. چرا که این باور مادر و پایه سایر باورهای مردم اعم از سیاسی و فرهنگی و اجتمعی می باشد. بروز و جلوه دین تنها در یکی از شئون زنگی مردم خطری برای استکبار جهانی ایجاد نمی کند ولی اگر دینی باشد که دنیا و آخرت را همزمان مورد توجه قرار دهد و فرد و اجتماع را در کنار هم ببیند و فرهنگ و سیاست و اقتصاد را در کنار هم بخواهد قطعا بزرگترین مانع برای پیشبرد اهداف دشمنان در این جنگ نرم می باشد. باز هم بدیهی است که مخالفت علنی و مستقیم نه تنها با دین اسلام بلکه با سایر ادیان نیز نتیجه معکوس دارد و موجب تبلیغ و تقویت آن می گردد. بنابراین دشمن می بایست دین را از درون متلاشی کرده و ظاهر آن را حفظ نماید.

 

در این حالت نتیجه مطلوب برای دشمنان حاصل خواهد شد. ضمنا به دلیل اینکه ظاهر و پوسته حفظ شده است حساسیت و توجه مردم پایین امده و گاه ممکن است سال ها تاثیر این مبارزه به چشم نیاید.همان گونه که پوسته خالی حداقلی از یک پیکر می باشد باقی ماندن پوسته و ظاهری از دین، صرفا حداقلی از دین می باشد که در این حالت نه تنها این دین مشکلی برای استکبار جهانی نخواهد داشت بلکه وی می تواند با پنهان شدن پشت آن می تواند ازین لباس استفاده کرده و اهداف خود را پیاده سازد. نمونه کاملی از این اسلام حداقلی را می توان در کشورهای مسلمان منطقه ترکیه جستجو کرد.

 

این الگو توانسته تا حدود زیادی در افغانستان پیاده شود. برای تغییر باور های دینی نیز راهکارهای متفاوتی وجود دارد. تضعیف ایمان مخصوصا در جوانان و آلوده کردن آنان به رفتار های مغایر با شرع بدون اینکه مخالفتی با اعتقادات و باورهای آنان نماید راهکاری است که انگیزه و توان داخلی جوانان برای حفاظت و تعمیق باورهای دینی خود را از بین می برد. این روش که به لحاظ تاریخی در تسخیر اندلس آزموده شده و به نتیجه رسیده بسیار مورد توجه دشمنان قرار دارد در صورتی که مقابله با آن مستلزم توان بسیار بالا و برنامه و اقدامات بسیار منظم و دقیق می باشد.

 

به علاوه ارائه تصویری نادرست و دروغین از دین اصلی ترین راهکاری است که دشمنان در سال های اخیر در پیش گرفته اند. تشکیل و پرورش گروه های تکفیری و تندرو در منطقه سال هاست که در دستور کار دشمنان قرار گرفته است. تاثیری که این تصویر سازی دروغین بر اذهان خود مسلمانان میگذارد بسیار بیشتر از آن چیزی که شبکه های ماهواره ای و محصولات فرهنگی می توانند بر جای بگذارند. برخی از مردم نیز پس از مواجهه با این سمپاشی نه تنها به باورهای دینی خود افتخار نمی کنند بلکه انتقاداتی را نیز به آن وارد کرده و در مواردی با آن زاویه می گیرند. البته برخی نیز برای اینکه بین باور های دینی خود و باورهای دینی گروه های تکفیری تفاوت قائل شوند رو به اسلام حداقلی و اسلام فردی و سکولار می آورند.